کد مطلب:31194 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اعتقادات

چرا خداوند، موجودات را بي عقل و شعور آفرييده است؟

از برخي از آيات و روايات استفاده ميشود كه همه موجودات، از جمله حيوانات داراي گونه اي درك و شعوري هستند. خداوند در آيه 44 سوره اسراء مي فرمايد: ‍إنْ مِِِِِِِن شيٍٍ الاّ يسبّح بحمده و لكنْ لا تفقهون تسبيحهم؛ هيچ موجودي نيست مگر اين كه خداوند را تسبيح ميكند، ولي شما ذكر و تسبيح آنها را درك نميكنيد

از اين آيه معلوم ميشود موجودات ديگر هم يك گونه ادراك و شعوري نسبت به پروردگار دارند.

در سوره نحل راجع به زنبور عسل ميفرمايد:

و اَِوحي ربُّك الي نحل أن اتُِخذي من الجبال بيوتاً و من الشجر؛ پروردگارت به زنبور عسل وحي كرد كه در كوهها و درختان براي خود لانه و خانه بسازد و انتخاب كند.

معلوم است كه زنبور عسل داراي شعور و دركي است كه در مورد الهام الهي قرار گرفته است.

البته كساني بودهاند كه زبان حيوانات را ميفهميده و با آنها صحبت ميكرده اند، چنان كه درباره حضرت سليمان ميخوانيم: عُلّمنا منطق الطير؛(1) منطق و زبان پرندگان به ما (حضرت سليمان) تعليم شده اين معنا در روايات اسلامي نسبت به پيامبر و ائمه(ع) نيز آمده است.

فلاسفه در مباحث عقلي ثابت كرده اند كه وجود به خودي خود مساوي با نوعي شعور است، منتهي وجودها چنان آميخته با عدم است كه براي ما تصور وجود و شعور آنها مشكل است، ولي اجمالاً ميدانيم آن چه را كه شعور ميدانيم، درجهاي از آن در آن جا هست، اما آن درجه را نميتوانيم تصور كنيم.(2)

بنابر اين خداوند نه تنها موجودات را بي عقل و شعور نيافريده، بلكه خود شعور همگاني بر سرتاسر عالم حاكم است. همه موجودات اعم از انسان، حيوان، نبات و جماد ازيك نوع شعور برخوردارند، هر چند كيفيت و كميت شعور ايشان براي ما معلوم نباشد.

جمله ذرات عالم در نهان

با تو مي گويند روزان و شبان

ما سميعيم و بصيريم و هشيم

با شما نامحرمان ما خاموشيم

پاورقي:

1 - نمل (27)، آيه 16.

2 - مجموع? آثار، شهيد مطهري،ج 7،ص 441.